Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2013

Άρθρο του Κ. Παπακωνσταντίνου για τις αναπλάσεις κοινοχρήστων χώρων


ΑΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ: ΟΙ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΏΡΟΙ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ
Οι κοινόχρηστοι χώροι πρέπει να σχεδιάζονται για να χρησιμοποιούνται μαζικά από τους πολίτες – όχι για «φιγούρα».

Μια μητέρα σε συνοικία της Πάτρας το έθεσε απλά: «Δεν βγάζω τα παιδιά βόλτα επειδή δεν μου περισσεύουν δύο ευρώ. Κάπου πρέπει να κάτσω. Κάτι πρέπει να τους πάρω». Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα στις σύγχρονες ελληνικές πόλεις: η έλλειψη κοινόχρηστων χώρων και η μετατροπή τους σε εμπορικές ζώνες.

Επί 20-30 χρόνια «ανάπτυξης» αυτό δεν μας πείραζε. Τι κι αν δεν υπήρχαν πλατείες; Υπήρχαν καφετέριες και παιδότοποι. Τι κι αν οι κοινόχρηστοι χώροι είχαν καταληφθεί από μαγαζιά; Είχαμε χρήματα να ξοδέψουμε. Τι κι αν δεν υπήρχε χώρος για περίπατο; Είχαμε γυμναστήρια κ.ο.κ.

Αυτή η κατάσταση τελείωσε αναγκαστικά, λόγω οικονομικής κρίσης. Τώρα οι κοινόχρηστοι χώροι πρέπει να γίνουν ξανά αυτό που υποτίθεται ότι είναι: χώροι όπου οι πολίτες μπορούν να περνούν ώρες για περίπατο, κουβέντα, χαλάρωση, παιχνίδι, κουτσομπολιό, φλερτ ή οτιδήποτε άλλο χωρίς να χρειάζεται να δαπανήσουν χρήματα.

Ας συγκρίνουμε τους δικούς μας κοινόχρηστους χώρους με εκείνους ευρωπαϊκών πόλεων. Στους δικούς μας (πλατεία Αγ. Λαύρας, Ψηλαλώνια, Λιμάνι) μόνη επιλογή είναι να κάτσεις σε κάποιο μαγαζί, αφού τα καλύτερα μέρη έχουν καταληφθεί από αυτά Αυτό είναι εξαναγκασμός και κακώς αποκαλείται «ανάπτυξη», αφού οι πολίτες πληρώνουν. Αντίθετα, στους ευρωπαϊκούς υπάρχουν άπειρες επιλογές (χώροι περιπάτου, πικνίκ, άφθονα παγκάκια, σκιά κ.λπ.) για αξιοπρεπή έξοδο χωρίς να χρειαστεί να ξοδέψεις τίποτα. Αυτό είναι πολιτισμός και ανάπτυξη χωρίς εισαγωγικά.

Και φτάνουμε στο περιβόητο πρόγραμμα αστικών αναπλάσεων: Σχεδιασμένο (όπως όλο το ΕΣΠΑ) σε εποχές «παχιών αγελάδων», είχε ως στόχο τη «μόστρα»  και όχι τον πολίτη-χρήστη. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Τώρα χρειάζονται χώροι όπου οι πολίτες θα περνούν το χρόνο τους χωρίς να αναγκάζονται να ξοδέψουν. Η σκιά, το πόσιμο νερό, η πρόσβαση για καροτσάκια και Α.Μ.Ε.Α., τα άφθονα σημεία για ανάπαυση και συναντήσεις, οι ασφαλείς χώροι περιπάτου, η ευκολία και οικονομία στη συντήρηση και την καθαριότητα είναι πιο σημαντικά από ένα εντυπωσιακό σκηνικό που δεν χρησιμοποιεί κανείς.

Τέτοιες απλές κινήσεις έχουν τεράστιο κοινωνικό όφελος και βελτιώνουν τη ζωή των πολιτών, μετριάζοντας τις επιπτώσεις της οικονομικής ανέχειας. Αν δεν εστιάσουν στην εξυπηρέτηση του καθημερινού πολίτη, οι αστικές αναπλάσεις θα γίνουν μία ακόμη επιδρομή δαπανηρών πλακοστρώσεων – θλιβερός επίλογος μιας εποχής που τελειώνει.

Κώστας Παπακωνσταντίνου

Περιφερειακός Σύμβουλος
Γραμματέας Περιφερειακού Συμβουλίου 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου